De dB

From www.ReeltoReel.nl Wiki
Revision as of 20:02, 19 May 2013 by Pvdm (talk | contribs) (Created page with "De dB Auteur: Hans Beekhuyzen Als je je met audio en video bezighoudt, kan je niet om de decibel oftewel dB heen. Toch zorgt de dB nog wel eens voor verwarring, dus is het ti...")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search

De dB Auteur: Hans Beekhuyzen

Als je je met audio en video bezighoudt, kan je niet om de decibel oftewel dB heen. Toch zorgt de dB nog wel eens voor verwarring, dus is het tijd voor een uitleg.. In de begintijd van de telefoon was in Amerika Bell Company aan het onderzoeken hoe groot (telefoon-)lijnverliezen waren. Men ontdekte dat als je lijnverliezen uitdrukte in vermogensverlies, dus in watts, er weinig relatie was met de gehoormatige ervaring van het verlies. Dus heeft men een eenheid ontwikkeld die dat wel had: de Bel. Eén Bel toename werd gedefinieerd als een verdubbeling van waargenomen luidheid. Daarvoor bleek een tienvoudige vermogen voor nodig te zijn. In de begintijd was dat best een probleem, want het hele systeem werkte zonder versterking. Als je meer signaal wilde, dan moest je gewoon harder schreeuwen. En om een zo hoog mogelijk rendement te krijgen, werden de impedanties van microfoon (zender) en luidspreker (ontvanger) op elkaar aangepast om zoveel mogelijk vermogen door de leiding te krijgen. Dit concept van gelijke impedanties aan zend- en ontvangstkant - de zogenaamde stroomaanpassing - werd later overgenomen door omroepen; het zogenaamde 600 ohm systeem. En ook thuis was er vaak sprake van impedantieaanpassing. Want omdat buizenversterkers relatief hoogohmig uit gaan in vergelijking met een luidspreker, wordt een uitgangstransformator gebruikt die ook weer voor een optimale impedantieaanpassing aan beide kanten zorgt.

Bel luiden Maar terug naar de dB; zoals gezegd spreek je van 1 Bel als het geluid twee keer zo hard klinkt en daarvoor is tien keer zoveel vermogen nodig. Even een staatje: 0 Bel = 1 W
 - referentieniveau 1 Bel = 10 W
 - twee keer zo hard 2 Bel = 100 W - drie keer zou hard 3 Bel = 1000 W - vier keer zo hard

Het leuke is dat het aantal nullen in het vermogen het getal in Bel aangeeft. Wiskundigen noemen dat logaritme en je schrijf het zo: 0 Bel = 1 x 1 = 1 W (referentieniveau) 1 Bel = 1 x 10¹ = 10 W (klinkt +1 keer harder) 2 Bel = 1 x 10² = 100 W (klinkt +2 keer harder) 3 Bel = 1 x 10³ = 1000 W (klinkt +3 keer harder)

Het logaritme van een getal is de exponent (het kleine cijfertje) van een basisgetal (bij dB’s altijd 10). Maar maak je er niet te sappel om; als je het concept begrijpt dan kan elke zakjapanner het rekenwerk doen. De formule is:

Om de formule uit te rekenen deel je eerst de ene vermogenswaarde door de andere, drukt op de log knop van de rekenmachine. Reken het verschil tussen 2 W en 15 W maar eens uit: Deel 15 door 2 (of andersom), je krijgt 7,5 als uitkomst. Druk op de log knop en controleer de uitkomst: 0,87506..... oftewel 0,875 Bel.