Lagers

identificatie

Kogellagers zijn in verregaande mate gestandaardiseerd. Nummercodes identificeren een specifiek type kogellager. Meestal is op het kogellager de nummercode gestanst. C-aanduidingen zeggen iets over de speling van de binnenring t.o.v. de buitenring binnen het lager.

C3 is de meest voorkomende variant. Dit is een lager dat gelijk is aan zijn C0 genummerde broertje met uitzondering van de speling, die is dus groter. Men heeft ook nog C1 die heeft een veel kleinere speling dan C0 (de standaardmaat) en C2 met een kleiner speling dan C0, maar iets groter dan C1. Verder is er naast de genoemde C3 ook nog een C4 en C5, die hebben een nog grotere speling.

In volgorde van speling beginnende bij de strakste zijn de codes: C1, C2, C0, C3, C4 en C5.

Bij inline-skates is de Amerikaanse onderverdeling ABEC standaard. De schaal loopt van ABEC 1 tot ABEC 9 (de nauwkeurigste lagers).

coderingen

Overzicht codering toevoegingen inzake afdichting & speling

	SKF	FAG	NTN	SNR	NKE	Koyo	NSK	Nachi
1-zijdige metaal-afdichting	Z	Z	Z	Z	Z	Z	Z	Z
1-zijdige rubber-afdichting	RS1/RSH	RSR	LU	E	RSR/RS2	RS	DU	Z
2-zijdige metaal-afdichting	2Z	2Z	ZZ	ZZ	2Z	ZZ	ZZ	ZZ/ZZE
2-zijdige rubber-afdichting	2RS1/2RSH	2RSR/C-2HRS	LLU	EE	2RSR/2RS2	2RS	DDU	2SNL/2NSE
speling groter dan normaal	C3	C3	C3	J30	C3	C3	C3	C3
speling groter dan C3	C4	C4	C4	C4	C4	C4	C4	C4
speling kleiner dan normaal	C2	C2	C2	C2	C2	C2	C2	C2

Tot slot nog een paar opmerkingen.

• Lagers waarbij geen toevoeging is vermeld, hebben geen afdichting daar bij de toepassing rekening gehouden word met de (constante) smering van het lager;
• Lagers die een 2Z afdichting hebben zijn stofdicht en hebben een hoger maximaal toerental dan de rubber afgedichte varianten;
• Lagers die een 2RS1 afdichting hebben zijn spatwaterdicht. Dit betekent overigens geenszins dat deze lagers waterdicht zijn!;
• RVS lagers worden aangeduid met een S en W voor de codering van het lager. Bijvoorbeeld SKF W6004 2RSH of ECO S6004 2RS

tabel

In onderstaande tabel staan de meest gangbare coderingen voor kogellagers, m.u.v. spanring kogellagers,spindellagers en vierpunts-kogellagers. Doordat de lagerfabrikanten niet allemaal dezelfde lageraanduidingen gebruiken, kan het zijn dat er voor een bepaalde eigenschap verschillende afkortingen bestaan.

SKF	FAG	NTN
2RS12RSH	2RSRC-2HRS	LLU	:	spatwaterdichte slepende afdichting van rubber met wapening van staalplaat aan beide zijdes van het lager
2RSL			:	wrijvingsarme variant van 2RS1
2RZ			:	wrijvingsarme variant van 2RS1
2Z	2Z	ZZ	:	geperst stalen beschermplaatje (stofafdichting) aan beide zijdes van het lager
A			:	hoek is 30 graden (1-rijig hoekcontactkogellager)
A			:	geen vulopeningen + hoek is 30 graden   (SKF 2-rijige hoekcontactkogellager)
B	B	B	:	hoek is 40 graden (1-rijig hoekcontact kogellager)
	B		:	hoek is 25 graden (FAG 2-rijige hoekcontactkogellager)
C2	C2	C2	:	radiale speling kleiner dan normaal
C2			:	axiale speling kleiner dan CB (2-rijige hoekcontactkogellager)
C3	C3	C3	:	radiale speling groter dan normaal
C3			:	axiale speling groter dan CB (2-rijige hoekcontactkogellager)
C4			:	radiale speling groter dan C3
C5			:	radiale speling groter dan C4
CA			:	lager voor gepaarde montage, bij O- of X-opstelling is de axiale speling in ongemonteerde toestand kleiner dan CB
CB	UA		:	lager voor gepaarde montage, bij O- of X-opstelling is de axiale speling in ongemonteerde toestand normaal
CB			:	speciale axiale speling  (2-rijige hoekcontactkogellager)
CC			:	lager voor gepaarde montage, bij O- of X-opstelling is de axiale speling in ongemonteerde toestand groter dan CB
D	DA		:	gedeelde binnenring (2-rijige hoekcontactkogellager)
DB	DB		:	2 gepaarde kogellagers in O-opstelling
DF	DF		:	2 gepaarde kogellagers in X-opstelling
DT	DT		:	2 gepaarde kogellagers in tandem-opstelling
E			:	geoptimaliseerde inwendige constructie hoekcontactkogellagers
F			:	massief stalen vensterkooi hoekcontact kogellager
GA	UL		:	lager gepaarde montage; bij O- en X-opstelling is er in ongemonteerde toestand een lichte voorspanning
GB			:	lager gepaarde montage; bij O- en X-opstelling is er in ongemonteerde toestand een matige voorspanning
GC			:	lager gepaarde montage; bij O- en X-opstelling is er in ongemonteerde toestand een zware voorspanning
	UO	BG	:	lager gepaarde montage; bij O- en X-opstelling is in ongemonteerde toestand spelingsvrij
J	JP	J	:	geperste kooi van staal, op de kogels gecenteerd
J1			:	idem J  (2-rijige hoekcontactkogellager)
K	K		:	Conische boring
M	M / MP	L1	:	messing kooi op kogels gecenteerd
MA	MA		:	messing kooi op buitenring gecenteerd
MB			:	messing kooi op binnenring gecenteerd
N			:	borgringgroef in de buitenring
N1			:	1 borggroef op zijvlak buitenring
NR			:	borgringgroef in de buitenring + borgring
P			:	kooi van glasvezelversterkte polyamide bij hoekcontact kogellagers
P5			:	maat- en loopnauwkeurigheid ISO 5
P52			:	P5 + C2
P6			:	maat- en loopnauwkeurigheid ISO 6
P62			:	P6 + C2
P63			:	P6 + C3
PH			:	kooi van glasvezelversterkte polyether-etherketone (PEEK) bij hoekcontact kogellagers
RS1/RSH	RSR	LU	:	spatwaterdichte slepende afdichting van rubber met wapening van staalplaat aan een zijde van het lager
RSL			:	wrijvingsarme variant van RS1
RZ			:	wrijvingsarme variant van RS1
TH			:	kooi van vezelversterkte fenolhars op kogels gecentreerd
TN			:	kooi van polyamide op kogels gecentreerd
TN9	TVP/TVH		:	kooi van glasvezelversterkte polyamide op kogels gecentreerd
TNH			:	kooi van glasvezelversterkte polyether-etherketone (PEEK) op kogels gecentreerd
Y	Y		:	geperste kooi van messing, op de kogels gecenteerd
Z	Z		:	geperst stalen beschermplaatje (stofafdichting) aan een zijde van het lager

Voorbeelden:

1. SKF 6005 2RSH = groefkogellagers met spatwaterdichte slepende afdichting van rubber met wapening van staalplaat aan beide zijdes van het lager;
2. FAG 3202B 2RSR TVH = 2-rijige hoekcontactkogellager met een hoek van 25 graden, kooi van glasvezelversterkte polyamide op kogels gecentreerd en spatwaterdichte afdichting;

uitleg

Deze codering is officieel als volgt:

voorvoegsel - hoofdnummer - volgcode_A volgcode_B volgcode_C / volgcode_D1 t/m D6

Je ziet dat deze codering vrij ingewikkeld is. Immers: niet altijd wordt het voorvoegsel of worden de volgcodes allemaal gegeven.Het is dus ook goed mogelijk dat alleen het hoofdnummer en volgcode B wordt gegeven.

Stel je voor dat je een lager DIN625 6201Z hebt. Wat voor lager heb je dan? Dat is de vraag die we hier gaan beantwoorden.Aan het eind van deze faq kan jij dit decoderen. Dus lees snel verder.

Voorvoegsel

Het voorvoegsel wordt zelden genoemd. Daarom zal ik die hier niet bespreken.

Hoofdnummer

Veel voorkomende lagers zijn hieronder te vinden, met hun maten.Alle lagers zijn in Z, ZZ, RS en RS2 verkrijgbaar.De maten zijn in millimeters weergeven.

Code	dDiameter binnen	DDiameter buiten	BHoogte
6000	10	26	8
6200	10	30	9
6300	10	35	11
6001	12	28	8
6201	12	32	10
6301	12	37	12
6002	15	32	9
6202	15	35	11
6302	15	42	13
6003	17	35	10
6203	17	40	12
6303	17	47	14

De hoofdcode uit het voorbeeld is 6201. We gaan dit als eerste decoderen.De hoofdcode bestaat uit cijfers en is gerelateerd aan het soort lagers en de grootte ervan.Het eerste cijfer geeft het soort lagers weer. In het voorbeeld is dat dus een 6.

code	verklaring
0	Dubbelrijig hoekcontact lagers
1	Zelfinstellend kogellagers
2	Tonlagers
3	Kegellagers
4	Tweerijig groef kogellagers
5	Axiale kogellagers
6	Groef kogellagers
7	Hoekcontact lagers
8	Axiale cilinder lagers
N	cilinderlagers

Het lager in het voorbeeld is dus een Groef kogellager. Dit het meest 'gewone' kogellager wat wij kennen. Dus een gewoon lager.

De rest van de cijfers van de hoofdcode geven de maatvoering aan.

Volgcode's A t/m D

De volgcode's A t/m C worden door een spatie gescheiden.Meestal is er maar een van de 3 code's aanwezig. Indien er een volgcode C is aangegeven, is er nooit een volgcode D opgegeven.

Volgcode A

De volgcode A geeft informatie over het inwendige van het lager.Dit zal niet vaak voorkomen.

code	verklaring
A	Speciaal ontwerp voor speciale toepassing
A	Contacthoek 30 Graden bij hoekcontact lagers
B	Contacthoek 40 graden bij hoekcontact lagers
B	Contacthoek kleiner dan 17 graden bij kegel lagers
C	Contacthoek 15 graden bij hoekcontact lagers
C	Contacthoek 20 graden bij kegel lagers
CA	Contacthoek 20 graden bij hoekcontact lagers
D	Contacthoek 28 graden en 30 minuten voor kegel lagers
DJ	Contacthoek 28 graden en 48 minuten en 39 seconden voor kegel lagers
E	Contacthoek 35 graden bij hoekcontact lagers
J	Bepaalde maten van een kegellager voldoen aan de ISO standaard

Volgcode B

Deze volgcode B geeft aan hoe de afdichting is bij het lager.

code	verklaring
(geen code)	het lager is aan beide kanten open
RS  / RS1  / RSH	het lager is aan een zijde spatwater dicht dmv 1 rubberen afdichtring
2RS / 2RS1 / 2RSH	het lager is aan twee zijden spatwaterdicht dmv 2 rubberen afdichtringen
RSL	het lager is aan een zijde spatwaterdicht met extra lage wrijving
2RSL	het lager is aan twee zijden spatwaterdicht met extra lage wrijving
Z	het lager is aan een zijde stofdicht dmv 1 metalen plaatje
2Z = ZZ	het lager is aan twee zijden stofdicht dmv 2 metalen plaatjes

Het lager in het voorbeeld heeft bij volgcode B een Z. Dit geeft dus aan dat dit lager aan 1 kant is dichtgemaakt met een metalen plaatje.

Volgcode C

Deze volgcode C geeft informatie over de kooiconstructie. Dus over de 2 stalen ringen waarin de kogel draaien.

code	verklaring
(geen code)	standaard: massief ijzeren kooi
F	Massieve ijzeren kooi
J	Geperste plaatstalen kooi
L	Massieve lichtmetalen kooi
M	Massieve messing kooi
P	Met glasvezel versterkte polyamide kooi
Y	Geperste kooi ven messing plaat

Volgcode D

Achter het / teken staan de kenmerken t.a.v. materiaal,hittebehandeling, nauwkeurigheid,extra speling, smering e.d..

code	categorie	verklaring
P0	Nauwkeurigheid	klasse 0 van de ISO tolerantie-klassen = ABEC 1
P2	Nauwkeurigheid	klasse 0 van de ISO tolerantie-klassen = ABEC 9
P4	Nauwkeurigheid	klasse 0 van de ISO tolerantie-klassen = ABEC 7
P5	Nauwkeurigheid	klasse 0 van de ISO tolerantie-klassen = ABEC 5
P6	Nauwkeurigheid	klasse 0 van de ISO tolerantie-klassen = ABEC 3
C1	Extra speling	Krappere speling dan bij C2
C2	Extra speling	Krappere speling dan bij C3
C3	Extra speling	Speling normaal
C4	Extra speling	Ruimere speling dan bij C3
C5	Extra speling	Ruimere speling dan bij C4

Het voorbeeld uitgelegd

Het voorbeeld wat is gaf was een DIN625 6201Z. We gaan nu kijken wat dat betekent:

DIN625	Duitse Industrie Norm 625	Dit betekent dat het een kogellager is
6201	Hoofdnummer	Dit geeft de afmetingen aan: 12mm binnendiameter; 32mm buitendiameter en 10mm dikte
Z	Volgcode B	Dit geeft aan dat het lager aan 1 kant stofdicht is met een metalen plaatje